Momencik, trwa przetwarzanie danych   loading-animation

August Zaleski (1883–1972) — najbardziej kontrowersyjna postać w historii

August Zaleski (1883–1972) — najbardziej kontrowersyjna postać w historii emigracyjnego rządu RP, w powszechnej świadomości prawie kompletnie zapomniana. Ten wieloletni minister spraw zagranicznych sanacyjnej II Rzeczypospolitej w Londynie należał do głównych przeciwników układu Sikorski–Majski, w rezultacie czego równie niechętny układom ze Stalinem prezydent Władysław Raczkiewicz powołał go na szefa swojej kancelarii.
Po śmierci Raczkiewicza objął jego stanowisko z pominięciem desy-
gnowanego następcy, wzbudzając przy tym oburzenie zarówno ze strony postendeckiej opozycji, jak i wielu własnych sojuszników z Polskiej Partii Socjalistycznej, którzy jednak ostatecznie zaakceptowali status quo, pozwalając Zaleskiemu na odsłużenie siedmioletniej kadencji.

Gdy jednak dobiegła ona końca w 1954 r., Zaleski oświadczył, że na mocy autorytarnej konstytucji kwietniowej z 1935 r. nie ma zamiaru ustąpić ze stanowiska. Społeczność polskiej emigracji w przytłaczającej większości odrzuciła prezydencki przewrót, organizując się pod pełniącą funkcję głowy państwa tzw. Radą Trzech, utworzoną głównie przez środowisko dawnej narodowej demokracji, jak również wrogiego Zaleskiemu koła w PPS.
Do Rady należeli m.in. Władysław Anders i Tadeusz Bór–Komorowski. Zaleskiego siłą jednak usunąć nie mogli: wszystkie elity RP na uchodźstwie stacjonowały na terenie Wielkiej Brytanii, traktującej wewnętrzne waśnie Polaków jak rywalizację o kierownictwo trzeciorzędnego londyńskiego klubu brydżowego. Tak więc aż do śmierci prezydenta w 1972 r. w Londynie funkcjonowały dwa ośrodki władzy. Dopiero wtedy spór udało się zała-
godzić, gdy Rada Trzech dokonała samorozwiązania, akceptując
na następcę Zaleskiego wyznaczonego przezeń kompromisowego kandydata, Stanisława Ostrowskiego, zastąpionego w 1979 r. przez Edwarda Raczyńskiego, którego kadencja upłynęła w 1986 r. Po Raczyńskim stołek prezydencki objął Kazimierz Sabbat, który w 1989 r. zmarł na zawał serca, co umożliwiło awans Ryszardowi Kaczorowskiemu, najlepiej znanego z historycznego przekazania insygniów prezydenckich Lechowi Wałęsie
20 grudnia 1990 r. na Zamku Królewskim w Warszawie. Był on najstarszą ofiarą katastrofy prezydenckiego tupolewa w Smoleńsku w 2010 r.
Zobacz następny

Komentarze

Momencik, trwa ładowanie komentarzy   ładowanie…