Momencik, trwa przetwarzanie danych   loading-animation

"Na" czy "w Ukrainie"? To pytanie szczególnie w następstwie...

"Na" czy "w Ukrainie"? To pytanie szczególnie w następstwie wojny w Donbasie obciążone jest potężnym ładunkiem politycznym nie tylko w Polsce, ale również wśród samych Ukraińców, którzy z podobnym rozróżnieniem mierzą się w swoim własnym języku. Przyjęło się, że Ukraińcy nastawieni prozachodnio mieszkają więc "в Україні" ("w..."),
 z kolei ich prorosyjskim rodakom nie przeszkadza "на Україні" ("na..."). Podobna debata, choć na zdecydowanie mniej emocjonalnym poziomie, przetacza się przez Białoruś, gdzie spotkać się można zarówno z "на Беларусі", jak i "у Беларусі". Wbrew często wysuwanej opinii sformułowanie "w Ukrainie" od samego początku przewijało się w szlacheckiej dokumentacji i literaturze Rzeczypospolitej, choć
rzeczywiście wykorzystywane było rzadziej niż "na...".

W powszechnym wśród Słowian przekonaniu "w..." implikuje, że dane terytorium zawiera się w ściśle określonych granicach, podkreślając jego suwerenność, podczas gdy "na" tradycyjnie odnosiło się do krain znajdujących się wewnątrz większych organizmów. Mimo to na przykład Słowakom przyjęte za czasów Czechosłowacji "na Slovensku" zasadniczo nie wadzi, mimo swoich "antyniepodległościowych" implikacji. Warto dodać, że prawdopodobnie z uwagi na skojarzenie z tym właśnie krajem część Polaków nadal podróżuje "na Chorwację", choć z tym sformułowaniem trudno się już dzisiaj spotkać.

Poza swoimi słowiańskimi sąsiadami Polacy na kontynencie europejskim mówią jeszcze "na Litwie", "na Łotwie" oraz "na Węgrzech". W językach litewskim i łotewskim stosowne sformułowanie tworzy się poprzez dodanie miejscownikowego przyrostka, odpowiednio "-oje" i "-ijā", dlatego Litwini i Łotysze bez wątpienia mieszkają "w" swoich ojczyznach. Polskie "na Łotwie" powstało poprzez skojarzenie z Litwą, tradycyjną częścią składową Rzeczypospolitej — słowo "Latvija" jako nazwa inflanckiego terytorium ukute zostało dopiero w XIX w. Za to Węgrzy faktycznie żyją "na" Węgrzech, co zdradza przyrostek "-on" w słowie "Magyarországon" — wynika to z tradycji, jako że "Magyarország" oznacza po prostu "ziemia Madziarów". Węgierskie nazwy państw, które pojawiły się później, takie jak "Lengyelország" ("ziemia Lędzian"), przyjmują zaś "-ban", czyli "w".
Zobacz następny

Komentarze

Momencik, trwa ładowanie komentarzy   ładowanie…