Momencik, trwa przetwarzanie danych   loading-animation

Na przełomie III i IV wieku, około 298-304 roku, na polecenie cesarza Galeriusza...

Na przełomie III i IV wieku, około 298-304 roku, na polecenie cesarza Galeriusza wzniesiono we wschodniej części Saloników imponującą rotundę, najwyraźniej wzorowaną na rzymskim Panteonie.

Budowla miała plan koła o średnicy 24, 5 i wysokość niemal 30 metrów. Podobnie jak jej pierwowzór kryta była kopułą z opaionem, otworem w sklepieniu. Mimo że został on później zamurowany o jego istnieniu świadczy otwór na deszczówkę w podłodze. Wnętrze Rotundy stanowiło tylko jedną obszerną salę okoloną sześcioma równomiernie rozmieszczonymi, obszernymi niszami krytymi sklepieniami kolebkowymi. Ponad nimi znajdowały się duże łukowato sklepione okna doświetlające wnętrze – była to poważna innowacja w stosunku do pozbawionego okien Panteonu. Drugą było wykonanie budowli, włącznie z kopułą, całkowicie z cegły.

 Największą zagadką dotyczącą Rotundy jest jej pierwotna funkcja, będąca do dziś przedmiotem sporów badaczy. Niektórzy twierdzą, że zbudowano ją jako salę tronową Galeriusza. Miałoby o tym świadczyć jej połączenie monumentalną drogą z pobliskim kompleksem pałacowym. Problem w tym, że budowla została najwyraźniej wzniesiona kilka lat przed budową samego kompleksu i została do niego włączona później, poza tym odkryto tam salę tronową, Oktagon.

 Drugą rozpatrywaną funkcją jest świątynia Jowisza – patrona cesarza. Tutaj największym problemem jest fakt, że w całym świecie rzymskim nie było drugiej takiej świątyni z wyjątkiem Panteonu, który sam w sobie jest wyjątkowy. Wszystkie świątynie na planie okręgu posiadały bowiem dookolną kolumnadę (jak choćby świątynia Westy na Forum Romanum). Argumentem większej wagi wydaje się jednak obecność okien w celli – jest to rozwiązanie niespotykane nigdzie indziej.

 Ostatnią proponowaną interpretacją jest mauzoleum Galeriusza, jednak został on pochowany w monumentalnym grobowcu wzniesionym w pałacu, który kazał sobie wybudować w miejscu urodzenia nazwanym Felix Romuliana, na cześć matki cesarza (dzisiejszy Gamizgrad w Serbii). Galeriusz zmarł w drodze do Romuliany, jednak bliskość geograficzna nie jest wystarczającym argumentem, żeby go tam pochować. Przenoszono przecież wielokrotnie zwłoki cesarzy, jeżeli więc chciałby być pochowany w Salonikach nie było ku temu przeszkód. Dodatkowo grzebanie zmarłych w obrębie murów miejskich było prawnie i zwyczajowo zakazane, budowa mauzoleum intra muros jest więc mało prawdopodobna. Także i tej interpretacji nie sposób udowodnić. Najwyraźniej pierwotna funkcja Rotundy pozostanie w sferze domysłów. Dzisiaj służy ona za kościół, a jej wnętrze zdobią wyjątkowej urody wczesnobizantyjskie mozaiki.
Zobacz następny

Komentarze

Momencik, trwa ładowanie komentarzy   ładowanie…