Momencik, trwa przetwarzanie danych   loading-animation

Co może łączyć widoczny na zdjęciu pancernik SMS Bayern, tonący w Scapa...

Co może łączyć widoczny na zdjęciu pancernik SMS Bayern, tonący w Scapa Flow, z licznikiem Geigera? Okazuje się, że... użyta do ich budowy stal. SMS Bayern i inne okręty niemieckiej floty pełnomorskiej (Hochseeflote) został wykonany jeszcze przed pierwszymi testami jądrowymi z lat 40. i 50. Spowodowane przez nie skażenie promieniotwórcze atmosfery wywołało nieoczekiwany skutek uboczny: w procesie produkcji stali razem z używanym do niego powietrzem do stopu dostawały się mikroskopijne cząsteczki substancji radioaktywnych. Proces ten występował nawet przy wykorzystaniu czystego tlenu, gdyż ten i tak był pozyskiwany z atmosfery.

Zatopione w Scapa Flow niemieckie okręty, a także inne statki zbudowane przed 1945 r., okazały się doskonałym źródłem tzw. low-background steel (co można przetłumaczyć jako stal niskoaktywna), tj. stopu niezawierającego skażeń spowodowanych testami jądrowymi. Wykorzystuje się ją do budowy precyzyjnych urządzeń pomiarowych, takich jak liczniki Geigera czy skanery do prześwietleń, a także jako osłony urządzeń i pomieszczeń gdzie nawet nieco tylko podniesiony poziom promieniowania może wpłynąć na wyniki pomiarów (np. w laboratoriach jądrowych albo szpitalach).

Oczywiście taką stal można wytworzyć w sterylnych warunkach, filtrując używane w tym procesie powietrze, jednak znacząco podnosi to koszty jej produkcji. Z tego powodu wraki ze Scapa Flow przez wiele lat pozostawały głównym źródłem stali niskoaktywnej na świecie, do czasu uznania tych które jeszcze pozostały za prawnie chronione pomniki historii.

Poszukiwania tańszych źródeł doprowadziły do nieoczekiwanej dewastacji zatopionych okrętów: w 2016 r. badacze odkryli, że wraki krążownika HMS Exeter i niszczyciela HMS Encounter, zatopionych u wybrzeży Jawy w 1942 r., zostały niemal całkowicie rozebrane przez szabrowników, a pozyskana z nich stal najpewniej sprzedana na czarnym rynku. Przepadł też wrak amerykańskiego okrętu podwodnego USS Perch.

Z drugiej strony, spadek skażenia spowodowanego zaprzestaniem testów jądrowych (za wyjątkiem Korei Północnej) i postęp technologiczny umożliwiają stosowanie zwykłej, wyprodukowanej współcześnie stali, sprawiając że wartość stali niskoaktywnej spadła.
Zobacz następny

Komentarze

Momencik, trwa ładowanie komentarzy   ładowanie…